Sinekler ile Mücadele Rehberi

Sinekler dünya üstünde bilinen en hijyensiz şeyler ile beslenirler. Bunlardan bazıları hayvan leşleri, artık çöpler, lağım ve dışkı gibi çoğaltılabilecek kaynaklardır. Besin kaynakları ve bulundukları yerler yüzünden uçarak bu pislik yığınlarında bulunan mikrop, bakteri ve patojenleri kendileriyle birlikte taşırlar. Okuduklarınız yüzünden eğer sadece tiksinti yaşıyorsanız, sinek problemini küçümsüyorsunuz demektir. Çünkü insan sağlığı ve iş güvenliği gibi konularda çok büyük sorunlara yol açmaktadırlar.

Bilinen 200 tip sinek mevcuttur. Bu sinekler insanların bulunduğu alanlarda (özellikle restoran, gıda işleme tesisleri, oteller, depolar, hastaneler vb.) çalışanları ve müşterileri rahatsız etmekle kalmaz. Bu alanlarda çeşitli hastalıkların ve mikropların yayılmasını sağlar, marka imajınızı düzeltilmesi zor bir şekilde etkiler.

Sinekleri daha yakından inceleyelim. Neden önemsemelisiniz? Tam olarak ne arıyorsunuz? En önemlisi, sinek popülasyonunu kontrol altına almak ve yayılmasını engellemek için ne yapılmalı? Sinekler hakkında daha fazla bilgi almak için okumaya devam edelim.

Karasinek Problemi tam olarak nedir?

Çabuk Ürerler: Sineklerin yaşam döngüleri ve üreme döngüleri birbirine paraleldir. Dişi sinekler yaşantısı boyunca 1000 kadar yumurta bırakırlar. Bu larvalar 10 gün kadar kısa bir sürede erişkenliğe ulaşırlar. Doğru koşullar oluşursa sinek popülasyonu çok hızlı bir şekilde gelişir.

Hastalık Yayarlar: Bu zararlılar genel olarak insanları hasta ederler. Patojenik mikroorganizmaları (E.coli, Salmonella, Shigella) taşıyarak, ateş, karın ağrısı, ishal, typhoid, dizenteri ve bunun benzeri bir çok hastalığa neden olurlar. 2010 senesinde ABD’nin Florida eyaletinde yapılan bir araştırmada sinekler tarafından taşınan 5 yeni bakteri tipi keşfedilmiştir. Bu bakteriler gıda zehirlenmesi ve solunum yolları enfeksiyonlarına neden olmaktadır. 2017 senesinde mikrobiyologlar tarafından yapılan farklı bir araştırma ise sineklerin antibiyotiklere dayanıklı bakterileri yaydığını kanıtlamıştır.

Sinekler ve Bulaştırıcılık: Sinekler çöplerden, lağımdan, çürüyen besinlerden hatta leşlerden beslenirler. Yüzeyden yüzeye hareket ederlerken, kendi besin kaynaklarından bizlerin besin kaynaklarına mikrop taşırlar. Birçok uçkunla kıyasladığımız zaman sineklerin sadece bir ön kanadı bulunmaktadır, bu yüzden sıklıkla yüzeylere konmaları gerekir. Dinlenmek için kondukları yüzeylere dışkı, mikrop, bakteri vb. zararlı kalıntıları bıraktıklarından dolayı yiyeceklerimiz ve yaşam alanlarımızda tehlikeye yol açarlar.

Sineklerin Verdiği Zararlar ve Yol Açtığı Masraflar: Sinekler işletmeniz açısından sağlık, müşteri güvenliği ve marka imajı konusunda tehlikeli olduğu kadar, işletmelerin mevzuat kurallarına uymasını da etkiler. Sinekler ve sağlık denetimi konusunda kısa bir araştırma yapılırsa, restoran blogları ve bu bloglar aracılığıyla, sağlık kurallarına uymadığı için kapatılan veya ceza uygulanan restoranlara ulaşılabilir. Dünyanın en büyük pazarı Kabul edilen ABD’de her sene uçkunlar aracılığıyla ekonomi 15.6 milyar dolar zarar görmektedir. 50 bin Amerikalı her sene sinek kaynaklı problemlerden dolayı hastanede tedavi görmektedir.

Sinek Rehberi

Bütün sinekler farklı özellikler taşımaktadır, fakat hepsi eşit oranda mide bulandırıcıdır. Sinek türlerinin içinde, açık lağımda beslenenden, hayvan cesetlerine yumurta bırakanlara kadar farklı çeşitler bulunmaktadır. Sizlerin de işletmelerinizde bulunabilecek bu sinek türlerine bu rehberde beraber bakalım.

Sinekler ve İşletmeler

(Gıda Sektörü ve Diğer Sektörler)

Sinek türlerini tanıdıktan sonra süphesiz bu canlıları işletmelerimizden uzak tutmamız gerektiğine kanaat getirmişizdir. Değişken ortam koşullarına göre farklı sinek türleri işletmelerimizi yaşam alanı olarak seçebilir. Önemli nokta hangi ortamın hangi sinek türünü çağırdığını keşfedip, sinekleri cezbeden koşulları ortadan kaldırmamız gerekir. Diğer bir değişle problem ile değil, probleme yol açan nedeni çözmemiz gerekmektedir.

Sinekler milyarlarca zararlı mikroorganizmayı vücutlarında diğer böcek türlerinden çok daha hızlı taşırlar; bu onları potansiyel hastalık vektörü sınıfına sokar. Sinekler birçok kategoriye ayrılırlar: Pislik sinekleri, ufak sinekler, kışı geçirebilen sinekler, ısıran sinekler gibi. Gıda sektöründe dikkat edilmesi gereken sinek tipi, hastalık taşımalarından dolayı pislik sinekleridir. Diğer sinek tipleri bu sektör için hastalık taşımadıklarından, daha az tehlikelidir.

Gıda Sektöründeki İşletmeler

Eğer gıda sektöründeyseniz, bulunduğunuz işletmenin görevlerinden birisi de sinekleri uzaklaştırmaktır. Restoranlar, Kafeler, Manavlar, Gıda Üreticileri/paketleyicileri ve depoların ortak özelliklerinden bir tanesi de hepsinin sineklere mükemmel besin kaynağı, su ve yaşam alanı sunmasıdır. Sinekler dışarıda izini sürdükleri gıda artıkları, ısı değişiklikleri ve ortam ışıkları sayesinde dış alanlardan işletmelerin içine girmektedirler. Bir sefer içeriye girmeyi başarırlarsa ortama hastalık, mikrop gibi beraberlerinde taşıdıkları mikroorganizmalarla gıda yönetmeliğine aykırı ortam oluşturup gıda sağlığını tehlikeye atarlar. Herhangi bir denetimde firmanın düşük puanlar almasına neden olurlar ve en önemlisi müşterilerinizin gözünde işletmenizin değerini düşürüler. Bütün bunlar sonucunda işletmenin para kaybetmesine yol açarlar.

İşletmelerde görülen en yaygın sinek tipleri; karasinek, leş sineği, meyve sineği ve lağım sineğidir. Sadece yiyeceklerin hazırlanma aşamasında değil, artıkların çöp olma aşamasında, artık suların drenajlardan gittiği noktalarda veya gıda hazırlanan ekipmanlarda, dikkatli temizlenmez ise üstlerinde kalan artık gıda maddelerinde farklı sinek türlerini barındırabilir.

Gıda Dışı Sektörler

Gıda hazırlamamanız sineklere yaşam alanı sağlamadığınız anlamına gelmez. Gıda hazırlamayan, satmayan veya paketlemeyen işletmeler, perakende mağazalar, ofisler veya yemeksiz konaklama alanları sinekleri kendine çekmek için çok daha farklı koşullar sağlar. Bu tip yerlerin ortak özelliği binaların içlerine çok fazla giriş çıkış olduğundan dolayı sineklerin içeriye rahat girebilmesidir.

Çalışanların beslenmek için beraberlerinde getirdikleri veya dışarıdan sipariş verdikleri yemekler sinekleri çekebilir. Çoğu zaman işletmelerde kişisel alan tek bir birey tarafından temizlendiğinden dolayı, temizlik aksatılabilir ve kısa bir süre içinde farklı sinek türleri yaşamak için kendilerine yeni bir habitat kurar. Diğer bir deyişle masada unutulan bir meşrubat veya masanın altındaki çöpe atılmış bir muz kabuğu karasinekleri ve meyve sineklerini ortama çekebilir.

Tıpkı Gıda işletmelerindeki gibi karasinek, leş sineği, meyve sineği ve lağım sineği gıda dışı sektörlerdeki işletmeleri de etkilerler. Artı olarak ofis ve perakende mağaza alanlarında mantar sinekleri ve leş sinekleri de görülür. Leş sineklerinin görüldüğü ortamlarda genel olarak atık su tesisatında göze çarpmayan bir arıza mevcuttur. Mantar sinekleri ise ofislerde beslenen bitkiler sayesinde ofislere yer ederler.

Sunduğumuz Çözümler

Bütün işletmelerde ortam koşulları, iklim, coğrafya ve işletmenin tipine göre farklı yaklaşımlar izlenmelidir. Dikkat edilmesi gereken ana hususlar üstlerine tıklayıp detaylı okuyabilirsiniz:

• Kararlı ve profesyonel zararlı kontrolü.
• Sinek Tuzakları.
• Sürekliliği olan denetimler.
• Temizliktir.

Kararlı ve Profesyonel Zararlı Kontrolü

Her şeyden önce işletmelerimizin zararlı kontrolü aşamasında profesyonel bir firma ile çalışması gerekmektedir. Egam Ziraat ve Çevre Sağlığı olarak Bilişim, Eğitim ve Teknolojik yenilikleri çok yakından takip eden yönetim kadromuz ve bunları saha çalışmasına yansıtan deneyimli profesyonel operatörlerimiz sayesinde 20 seneyi aşkın süredir işletmelerde mükemmeliyetçi bir yaklaşım ile risk yönetimi yapmaktayız.

Sinek Tuzakları

Yıllar boyunca bizleri seçmiş binlerce müşterilerimizde sinek problemini kesin çözmüş tuzaklarımızı sizlere Ecopestmarket aracılığıyla sunmaktayız. Sinekleri işletmelerinize girmeden ve ortak yaşam alanı oluşturmadan dış alanlarda bulundukları kaynaklara yakın ortamlarda yakalamayı hedeflemekteyiz. Bunun için farklı koşullar için hazırlanmış bir çok sinek tuzaklarımız vardır. Sineklerin iç ortamları istila etmesi durumunda ise gıda ve insan sağlığını tehlikeye atmayan yapışkan kağıt ile çalışan ışıklı sinek yakalayıcıları kullanılmalıdır.

Sinek tuzakları dış alanlarda kullanılmalıdır. Bu tuzaklar sinekleri kendilerine çeker ve sonrasında hapsederler. Bahçelerde, mal kabul alanlarında, atık alanlarında, kafeteryalarda, hayvanların bulunduğu alanların etrafında ve benzeri yerlerde kullanılabilir. Sinek tuzakları genel olarak ortam ve sinek çeşidine göre seçilmeli ve konumlandırılmalıdır. Doğru seçim her zaman için problemin çözümünde kilit rol oynar. Örnek vermek gerekirse, karasinekler yere yakın uçarlar ve tuzakların çok yükseğe asılmaması gereklidir, fakat meyve sineğine baktığımız zaman daha yüksek yerlerde uçarlar ve tuzakların daha yükseğe asılması gereklidir. 

Denetim

İşletmelerde zararlıların herhangi bir probleme yol açmadan önce bulunmasının tek çözümü yapılacak denetimlerdir. Sineklerin dışarıdan içeriye girdiği yerler ve dış alanlarda çöp atıkları gibi üremeye elverişli yerler tespit edilmelidir. İşletmeye gelen bütün yiyecekler sinek larvalarına karşı taranmalıdır.  Sinek larvaları genel olarak çok ufak olduğundan dolayı, gelen yiyeceklerin etrafında uçkun olup olmadığına dikkat edilmelidir. Kapılarda bulunan açıklıklar, duvarlardaki çatlaklar, kapı altlarındaki boşluklar kapatılmalı ve işletmenin zararlılara karşı izole edilmesi gerekmektedir.

Nem ve organik artıkları seven sinekler için binanın giderleri ve gider borularının bulunduğu alanlar denetlenmelidir.  Bunun nedeni ise göz önünde bulunmayan kırık veya çatlak borular nedeniyle sineklerin binanın temelinde üreyebilmesidir.

Temizlik

Sinekler pisliği severler. Bu yüzden temizliğe verilen önem sineklerin yaşam alanlarını daraltmaktadır. Koku çoğu sinek için en büyük çekici faktördür. Bu yüzden sinekleri çekebilecek çöp sıvıları, çöpün içinde veya dışında bulunabilen bozuk yiyecekler, su giderleri veya iyi temizlenmemiş mutfak ekipmanları dikkatlice gözlemlenmeli ve sanitize edilmelidir.

Çöpler sinekler için tam bir hazinedir; ağızlarının sıkı kapatılması sinekleri ortamdan uzaklaştırmak için şarttır. Dışarıda ise çöp konteynerleri binalardan mümkün olduğunca uzağa yerleştirilmelidir. Çöp konteynerlerinin temizliğinde sürekliliği sağlamak ve yerlerinin doğru belirlenmesi için belediye ile irtibata geçilmelidir.

Gıda işletmelerinde stok kontrolü sürekli taze olacak şekilde ayarlanmalıdır. Yiyeceklerin sulanmamasına özen gösterilmelidir. Stoklarda genel olarak bozulmayı önlemek için ilk giren, ilk çıkar stratejisi uygulanmalıdır. Su giderleri sürekli olarak kontrol edilmeli ve periyodik olarak doğru kimyasal ile temizlenmelidir.

En önemlisi ise çalışanlar temizlik konusunda eğitilmeli ve bu eğitimi işletmeye yansıtabilmelidir.

Özet olarak sinekler problem değil, problemlerin yol açtığı bir sonuçtur. Problemin kaynağı sinek türleri gözlemlenerek tespit edilebilir. Bazen sorunun çözümü mutfak camlarımıza takılması gereken sineklik, bazen dış alanlarda sinek tuzakları ile yapılacak mücadele, bazen iç alanlarda kullanılması gereken sinek yakalayıcıları, bazen ise çöp konteynırının ağızının kapatılmasıdır. Bütün bu yaklaşımlar sineklerin yaşam döngülerini kırıp bizlerin yaşam alanlarından uzaklaştırmaya yöneliktir.

Unutulmamalıdır ki, sorunun çözümü bizler ve sinek tuzaklarımız ile mümkün olsa da, sinekler göz ardı edildiği zaman işletmelerimiz için denetimde kötü puan almak veya kaybedilen müşteriler olarak bizlere zarar verirler.